Hưng Yên là vùng đất linh, người tuấn kiệt, giàu truyền thống yêu nước và cách mạng. Nơi đây đã sinh ra nhiều nhân tài kiệt xuất, có công với dân tộc, nhất là trong lĩnh vực chính trị, quân sự và văn hóa, trong đó có đồng chí Lê Văn Lương - Người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, suốt đời phấn đấu vì sự nghiệp cách mạng của Đảng, người con ưu tú của quê hương Hưng Yên.

Đồng chí Lê Văn Lương tên thật là Nguyễn Công Miều, sinh ngày 28.3.1912, trong một gia đình nhà nho, có truyền thống yêu nước, hiếu học và cách mạng tại xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.

Với tình yêu quê hương, đất nước sâu nặng, lại sớm giác ngộ cách mạng, khi mới 15 tuổi, là học sinh Trường Bưởi, đồng chí đã gia nhập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, tổ chức tiền thân của Đảng ta. Được tư tưởng Nguyễn Ái Quốc dẫn đường, với nhiệt huyết của tuổi trẻ muốn được hiến thân cho sự nghiệp vĩ đại giải phóng dân tộc thoát khỏi ách thực dân, phong kiến, tháng 6.1929, đồng chí gia nhập Đông Dương Cộng sản Đảng - một trong ba tổ chức Cộng sản ở nước ta lúc đó và đến khi thống nhất tổ chức thành một Đảng duy nhất, đồng chí trở thành đảng viên của Đảng Cộng sản Việt Nam. Từ đó đến khi vĩnh biệt chúng ta, đồng chí đã giữ trọn danh hiệu cao quý người đảng viên cộng sản. Dù ở vị trí công tác nào, đồng chí luôn luôn một lòng, một dạ phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân, cống hiến trọn đời mình cho lý tưởng cao cả của Đảng.

Đồng chí Lê Văn Lương đã bị thực dân Pháp giam cầm gần 15 năm, từ tháng 3.1931 đến khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công. Ở Khám Lớn Sài Gòn hay ở nhà tù Côn Đảo, dù bị tra tấn dã man, tàn bạo, dù bị đọa đày khắc nghiệt trong xà lim án chém, đồng chí vẫn giữ vững khí tiết người cộng sản, nhất mực trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc.

Sau khi ra tù, trải qua nhiều vị trí lãnh đạo khác nhau ở địa phương hay ở cơ quan Trung ương Đảng và Chính phủ, dù ở vị trí công tác nào đồng chí cũng nêu gương sáng về lòng tận tụy, trung thành, đức cần, kiệm, liêm chính, khiêm tốn, giản dị và trung thực. Bao giờ đồng chí cũng đặt lợi ích cách mạng lên trước hết và trên hết. Cuộc đời hoạt động cách mạng trong sáng của đồng chí gắn liền với sự nghiệp chung của toàn Đảng ta, toàn dân ta.

Đồng chí Lê Văn Lương nhiều năm được Đảng phân công phụ trách công tác tổ chức của Trung ương Đảng, đã có những cống hiến quan trọng trong công tác xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo cách mạng trong hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.

Với cương vị là Chánh văn phòng Trung ương Đảng, đồng chí Lê Văn Lương luôn bình tĩnh, cẩn trọng, giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong tập thể lãnh đạo, chỉ đạo sát sao Văn phòng Trung ương Đảng và các ban Trung ương huy động lực lượng của các ngành, các cấp làm việc khẩn trương, hết sức mình để bảo đảm chương trình làm việc của Trung ương được thực hiện đầy đủ, với chất lượng cao.

Trong công tác tổ chức cán bộ, đồng chí Lê Văn Lương xác định rõ: Xây dựng đội ngũ cán bộ phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị và nhiệm vụ tổ chức. Trên cơ sở đó, đồng chí cũng rất chú trọng việc đánh giá, bố trí, lựa chọn, bồi dưỡng, đề bạt và sử dụng cán bộ một cách khách quan, công tâm, có hiệu quả, vì lợi ích tối cao của đất nước. Chính vì vậy, đồng chí đã góp phần phát triển được đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực hoàn thành nhiệm vụ, có hệ thống tổ chức ở các cấp, các ngành, các địa phương với cơ chế hoạt động ngày càng cải tiến và đi vào nền nếp.

Đất nước thống nhất, trên cương vị Bí thư Thành ủy Hà Nội, đồng chí Lê Văn Lương đã có những quyết sách quan trọng góp phần làm cho Thủ đô đạt được nhiều thành tích trên mọi mặt công tác: Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học kỹ thuật…, trở thành điểm sáng để các địa phương trong cả nước học tập.

Những năm về sau, tuy tuổi cao, sức yếu, đồng chí vẫn được Bộ Chính trị phân công giúp Trung ương tổng kết công tác xây dựng Đảng, công tác cán bộ. Đồng chí vẫn lo toan việc nước, việc Đảng đến những ngày cuối đời của mình.

Cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Lê Văn Lương thật oanh liệt và vinh quang, gắn với những chặng đường lịch sử gian khổ nhưng đầy hào hùng của Đảng và dân tộc ta. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, với bất cứ nhiệm vụ được giao, đồng chí đều hoàn thành xuất sắc, góp phần vào thắng lợi chung của sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Đảng và dân tộc ta. Với những cống hiến to lớn đó, đồng chí Lê Văn Lương đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng và nhiều huân chương cao quý khác.

Song song với những dấu ấn, những đóng góp to lớn và thành công vẻ vang trong sự nghiệp cách mạng gắn liền với cuộc đời của đồng chí Lê Văn Lương luôn có một sợi dây tình cảm yêu thương máu thịt và sâu lắng dành cho mảnh đất quê hương Hưng Yên ân tình. Tình cảm của đồng chí mãi là niềm vinh dự vô bờ, là kỷ niệm để những thế hệ người Hưng Yên nguyện lưu giữ và đắp bồi, dựng xây.

Để tưởng nhớ công lao to lớn của đồng chí Lê Văn Lương đối với đất nước, dân tộc, Đảng và Nhà nước ta đã dành tình cảm, sự tri ân đặc biệt đối với đồng chí Lê Văn Lương. Nhà tưởng niệm đồng chí Lê Văn Lương là công trình được Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên cùng con cháu họ Nguyễn quê hương Xuân Cầu xây dựng năm 2003. Nhà tưởng niệm nằm trên khu đất cao, thoáng đãng, trong khuôn viên 720m2. Công trình được dựng theo kiểu nhà truyền thống gồm 3 gian với tường bao, kết cấu gỗ, lợp ngói mũi hài, nền lát gạch Bát Tràng. Tại đây lưu giữ nhiều hình ảnh và hiện vật về thân thế, sự nghiệp của đồng chí Lê Văn Lương.

Năm 2011, hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày sinh đồng chí Lê Văn Lương (28.3.1912 – 28.3.2012), Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên đã quyết định nâng cấp khuôn viên Nhà tưởng niệm khang trang, sạch đẹp hơn. Về tổng thể, các hạng mục công trình mang đậm nét kiến trúc nhà thờ truyền thống, hài hòa với không gian, cảnh quan làng quê vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Gần 20 năm qua, Nhà tưởng niệm đồng chí Lê Văn Lương đã trở thành địa chỉ văn hóa quen thuộc đón các vị lãnh đạo, Nhân dân và du khách thập phương về dâng hương, tưởng nhớ. Từ những giá trị quý báu đó, nơi đây đã trở thành địa chỉ đỏ giáo dục lòng yêu nước, tấm gương đạo đức sáng ngời của thế hệ đi trước cho thế hệ tương lai học tập và noi theo.

Sau 25 năm tái lập tỉnh, kế thừa truyền thống cách mạng, niềm tự hào quê hương, ý thức vươn lên trước yêu cầu phát triển, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh các nhiệm kỳ đã tập trung trí tuệ, trăn trở tìm quyết sách lãnh đạo để khai thác mọi tiềm năng, lợi thế, xác định đúng đắn chiến lược phát triển cùng lộ trình và bước đi phù hợp, tạo bước đột phá vươn lên, đưa tỉnh nhà phát triển, giành được nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Chính trị ổn định, kinh tế phát triển, quốc phòng, an ninh được giữ vững. Phấn đấu xây dựng Hưng Yên trở thành một tỉnh công nghiệp hiện đại, nông nghiệp hiệu quả cao, phát triển nhanh và bền vững.

Cuộc đời can trường và trọn vẹn của đồng chí Lê Văn Lương đã để lại sự tưởng nhớ sâu nặng trong trái tim của đồng chí, đồng bào, Nhân dân cả nước và kiều bào Việt Nam ở nước ngoài. Đảng và Nhà nước ta vinh dự và tự hào về đồng chí Lê Văn Lương - Người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, suốt đời phấn đấu vì sự nghiệp cách mạng của Đảng, người con ưu tú của quê hương Hưng Yên.

Đồng chí Lê Văn Lương - Người chiến sĩ cách mạng lớn luôn sắt son một lòng trung với nước, hiếu với dân; yêu thương con người; cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Quê hương Hưng Yên rất đỗi tự hào đã sinh ra một người con kiệt xuất, trung hiếu vẹn tròn. Đồng chí Lê Văn Lương đã tiếp nối và phát huy, nâng thêm tầm cao mới những truyền thống tốt đẹp của quê hương Hưng Yên.