Cán bộ của cơ quan chức năng kiểm định, hiệu chỉnh lại cân bảo đảm đạt tiêu chuẩn đo lường tại chợ Thông (xã Vũ Thư).

Câu chuyện từ những chiếc cân cũ

Chợ dân sinh từ lâu là nơi giao thương quen thuộc, người mua và người bán chủ yếu dựa vào sự tin cậy lẫn nhau. Thế nhưng niềm tin đó, không phải lúc nào cũng trọn vẹn. Bà Nguyễn Thị Thơm, ở thôn Đồng Tiến (xã Kiến Xương) chia sẻ: Có những nơi người ta cân thiếu, một cân còn có 9 lạng hoặc 8 lạng. Nếu cân đĩa, người ta chỉ cần vặn lại một chút là sai lệch ngay. Thường thì mình tin tưởng vào người bán nên ít khi kiểm chứng lại sự chuẩn xác của chiếc cân.

Không chỉ người mua, ngay chính những người bán cũng thừa nhận hạn chế trong việc quản lý và kiểm định phương tiện đo. Tại chợ Nê (xã Kiến Xương), bà Trần Thị Thương kinh doanh đồ khô tại chợ hơn 20 năm cho biết: Chiếc cân của bà đã dùng hơn 5 năm nhưng chưa kiểm định lại bao giờ. Theo bà, lý do là bởi các bà nhà quê già rồi, nhiều quy định chưa nắm được và càng không biết phải kiểm định ở đâu.

Ở chợ Thông (xã Vũ Thư) – một chợ lớn nhất vùng, bà Nguyễn Thị Mạn lại có cách xử lý đơn giản là thấy cân “lì”, không còn chuẩn thì bỏ đi, mua cái khác. Tương tự, bà Phạm Thị Hát cũng dựa vào cảm nhận: Khi nào thấy nó không chuẩn thì mình mua cái khác thôi. Chả bao giờ đi kiểm định lại cân.

Những chia sẻ chân thật ấy cho thấy sự tự phát trong hoạt động đo lường vẫn còn khá phổ biến tại các chợ dân sinh. Tiểu thương dùng cân theo thói quen. Người dân mua hàng dựa vào niềm tin. Và sự thiếu hụt kiến thức pháp luật về đo lường đã vô tình tạo ra khoảng trống lớn, dẫn tới nhiều sai lệch mà cả hai phía đều có thể trở thành nạn nhân.

Hoạt động mua, bán thịt lợn ở chợ Đông Hưng (xã Đông Hưng).

Tạo dựng niềm tin từ bảo đảm cân không bị sai

Tỉnh Hưng Yên hiện có 322 chợ dân sinh. Thực hiện Đề án 996 của Thủ tướng Chính phủ về "Tăng cường, đổi mới hoạt động đo lường hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" trong 2 năm qua, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Sở Khoa học và Công nghệ) đã tổ chức tuyên truyền, kiểm định cân cho tiểu thương tại 20 chợ với tổng số gần 1.000 chiếc cân. Theo thống kê của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thuộc Sở Khoa học và Công nghệ, kết quả đo kiểm tại các chợ cho thấy tỉ lệ cân sai số ở mức đáng quan tâm. Ông Nguyễn Văn Lợi, Phó Giám đốc Trung tâm cho biết: Có khoảng 20% số cân phát hiện sai số theo quy chuẩn. Ngoài việc hiệu chỉnh lại cân cho tiểu thương, chúng tôi khuyến khích bà con duy trì kiểm định định kỳ theo quy định của Luật Đo lường và các văn bản hiện hành.

Tỉ lệ 20% số cân được kiểm định lại bị sai số không chỉ là con số kỹ thuật, đó là sự chênh lệch trực tiếp trong mỗi cân thịt, mỗi mớ rau, mỗi cân gạo… mà người dân mua hàng ngày. Thiệt hại có thể nhỏ trong từng lần mua bán, nhưng cộng dồn lại là vấn đề đáng quan tâm, ảnh hưởng tới uy tín tiểu thương và quyền lợi người tiêu dùng.

Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã phối hợp với các địa phương triển khai mô hình kiểm định cân lưu động và tuyên truyền trực tiếp tại các chợ. Hoạt động được thực hiện ngay trong buổi họp chợ, nơi tiểu thương bán hàng mỗi ngày, qua đó giảm bớt rào cản về khoảng cách và thời gian. Tiểu thương chỉ cần mang cân ra, kiểm định viên sẽ đo, hiệu chỉnh và dán tem, kẹp chì đạt chuẩn nếu kết quả phù hợp. “Triển khai trực tiếp như này rất hiệu quả so với các hình thức tuyên truyền khác. Bà con được mắt thấy tai nghe, được hỗ trợ ngay tại chỗ nên tuân thủ tốt hơn, đồng thời góp phần xây dựng nếp sống văn minh thương mại trong chợ. Chúng tôi mong Chi cục tiếp tục hỗ trợ địa phương tại các chợ trên địa bàn xã” – Ông Nguyễn Văn Linh, Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Kiến Xương nhận xét.

Bên cạnh tổ chức kiểm định, lực lượng chuyên môn còn kết hợp tuyên truyền, giải thích rõ quy định pháp luật, trách nhiệm sử dụng phương tiện đo đạt chuẩn và những hậu quả của việc dùng cân sai số. Ông Mai Xuân Thư, chuyên viên Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cho biết: Sau khi triển khai mô hình, chính quyền cấp xã và Chi cục phối hợp quản lý tốt hơn về đo lường tại các chợ. Người dân hiểu rõ quy định, có sự thay đổi về ý thức chấp hành pháp luật về đo lường và chúng tôi đang đánh giá để nhân rộng mô hình ra toàn tỉnh theo hướng, tổ chức kiểm định cân trực tiếp tại chợ, nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương, nhất là ban quản lý chợ trong việc quản lý, giám sát, kiểm tra chất lượng phương tiện đo lường nhóm 2 sử dụng tại chợ. Mục tiêu là nâng cao nhận thức, chấp hành pháp luật về đo lường trong kinh doanh của tiểu thương tại các chợ dân sinh.

Nguồn:baohungyen.vn