Trong những năm qua, nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của văn hóa, con người trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và xu thế hội nhập quốc tế của đất nước, Huyện ủy Văn Lâm luôn quan tâm tập trung xây dựng, phát huy giá trị văn hóa, con người Văn Lâm, coi đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, là nền tảng, động lực phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Nhiệm kỳ 2020 - 2025, Huyện ủy Văn Lâm đã chỉ đạo ban hành các nghị quyết, chương trình, kế hoạch về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Văn Lâm phát triển toàn diện, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống, hướng đến giá trị chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ, khoa học. Đồng thời, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ về văn hóa toàn diện trên các lĩnh vực như: triển khai dự án trưng bày Nhà truyền thống cách mạng huyện, nghiên cứu và biên soạn công trình sách địa chí Văn Lâm; xây dựng Kế hoạch triển khai đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng về tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, văn hóa, truyền thống lịch sử địa phương đến cán bộ, đảng viên, Nhân dân và thế hệ trẻ trên địa bàn.
Chỉ đạo thực hiện đồng bộ, chặt chẽ việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo chuyên đề hàng năm và Chuyên đề năm 2025 “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về nêu cao tính tiền phong, gương mẫu và thực hiện chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên để xây dựng tỉnh Hưng Yên ngày càng giàu mạnh, văn minh” gắn với thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW, ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị rà soát, bổ sung, sửa đổi chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, đạo đức công vụ ở từng cơ quan, đơn vị với phương châm “sát chức năng, nhiệm vụ; ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện” và đánh giá việc thực hiện theo tinh thần Kết luận 01-KL/TW ngày 18/5/2021 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Ngoài ra, huyện cũng thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý văn hóa; tập huấn nâng cao nghiệp vụ; tạo điều kiện cho cán bộ học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị và chuyên môn, nghiệp vụ các chuyên ngành.
Bên cạnh đó, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, xây dựng gia đình văn hoá, làng văn hoá, cơ quan, đơn vị văn hoá, xây dựng nếp sống văn minh tiếp tục được đẩy mạnh và có nhiều tiến bộ. Năm 2024, huyện Văn Lâm có 98,75% số làng, khu phố đạt danh hiệu “Làng, khu phố văn hóa”; 94,78% số gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”; công tác gia đình, quản lý nhà nước về gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới được quan tâm; việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang có nhiều tiến bộ. Việc tổ chức tang lễ đảm bảo đúng giờ giấc, an ninh trật tự, dần loại bỏ các hủ tục rườm rà, tốn kém, lạc hậu. Các lễ hội được tổ chức đúng quy định, giữ gìn nét văn hóa, bản sắc văn hóa của dân tộc. Các đội văn nghệ trong các khu dân cư ngày càng phát triển về số lượng và chất lượng, từng bước đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, nâng cao đời sống nhân dân.
Về công tác đầu tư, xây dựng, tu bổ các thiết chế văn hóa, lịch sử, huyện Văn Lâm đã xây dựng hoàn thiện hệ thống ánh sáng, dải nhựa áp phan, làm sân bóng cỏ nhân tạo tại khu trung tâm huyện và các xã; xây mới 01 nhà văn hóa xã và 07 nhà văn hóa thôn với kinh phí hơn 100 tỷ đồng; cải tạo, trùng tu, tu bổ, chống xuống cấp 16 di tích bằng nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn xã hội hóa với số tiền là 28 tỷ đồng. Huyện có 03 bảo vật được công nhận Bảo vật quốc gia gồm: Bệ tượng sư tử đá; Hệ thống thành bậc đá, chùa Hương Lãng, xã Minh Hải; Bia đá Đại Bi Diên minh tự bi, xã Lạc Đạo. Lễ hội Cầu mưa, xã Lạc Hồng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia. Toàn huyện có tổng số 40 di tích được các cấp xếp hạng, tăng 07 di tích so với giai đoạn 2015 - 2020. Chỉ đạo quản lý tổ chức tốt các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn đảm bảo trang trọng, mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc và tín ngưỡng với những nội dung đặc sắc, thu hút đông đảo nhân dân đến tham quan, chiêm bái.
Công tác giáo dục đào tạo được chú trọng và nâng cao toàn diện, đến nay, toàn huyện có 80 tủ sách, phòng đọc sách với 23.600 cuốn sách, tăng 8.980 cuốn so với giai đoạn 2015 - 2020, từng bước chuyển sang thư viện điện tử, đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, điều hành các hoạt động của thư viện. 100% xã, thị trấn có điểm bưu điện, mạng Internet bao phủ đến tất cả các thôn, xóm, khu dân cư. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin được đầu tư, đáp ứng yêu cầu xây dựng chính quyền điện tử, kết nối liên thông với các hệ thống thông tin dùng chung của tỉnh, phục vụ hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành và xử lý công việc của cơ quan nhà nước các cấp. Chỉ đạo 100% các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông trên địa bàn đưa nội dung văn hóa, lịch sử địa phương vào chương trình giảng dạy.
Trong thời gian tới, để góp phần đẩy mạnh công tác xây dựng, phát huy giá trị văn hoá, con người Văn Lâm đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, huyện Văn Lâm tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức Đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cấp chính quyền, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đối với xây dựng văn hóa; trong đó xác định xây dựng con người, văn hóa là nhân tố cốt lõi; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các giá trị truyền thống tốt đẹp; quan tâm đầu tư xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao cấp tỉnh và cơ sở từng bước đáp ứng nhu cầu hưởng thụ về văn hóa, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân. Quan tâm bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa tiêu biểu, phục vụ công tác giáo dục lịch sử truyền thống và phát triển kinh tế; gắn kết bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa với phát triển du lịch. Góp phần thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Hoàng Hằng