Nói đến anh Đào Minh Chuyên (sinh năm 1967), thôn Ngô Xuyên, Thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên là nói đến một tấm gương nông dân trong thời kỳ đổi mới và hội nhập. Một anh nông dân năng động, dám nghĩ, dám làm và là gương điển hình trong phong trào nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi của tỉnh Hưng Yên trong nhiều năm qua.
Năm 19 tuổi, anh Đào Minh Chuyên nhập ngũ. Đến năm 1989, sau 3 năm rèn luyện trong quân ngũ, anh được xuất ngũ, trở về quê hương sinh sống và lập nghiệp. Năm 1990, anh cưới vợ và ở riêng với số vốn ban đầu chỉ là 60 kg thóc và 1,2 sào ruộng do bố mẹ hai bên cho. Bắt tay vào cuộc sống tự lập, cuộc sống khó khăn nên vợ chồng anh phải tần tảo làm lụng, từ trồng lúa, trồng mầu, đến nấu rượu, làm thuê để có thêm thu nhập trang trải cuộc sống riêng. Với số vốn ít ỏi tích lũy được sau những ngày vất vả, anh quyết định chuyển hướng sang chăn nuôi lợn nái nhưng không thành công, anh lại chuyển sang chăn nuôi lợn thịt và may mắn đã gặt hái được thành công bước đầu với số lãi thu được từ bán 60 con lợn là 120 triệu đồng. Năm 1997, với số tiền 300 triệu đồng tích lũy được từ chăn nuôi và buôn bán rau củ quả, cùng với số tiền vay thêm 200 triệu đồng, vợ chồng anh đã xây lò sấy long nhãn, một sản vật nổi tiếng của Hưng Yên. Thời điểm đó, khi giá là 110 nghìn đồng/kg, nhưng cuối năm do thị trường tiêu thụ bấp bênh, phụ thuộc nhiều vào thương lái, sức mua của Trung Quốc, giá long nhãn giảm mạnh, xuống còn 40 nghìn đồng/kg, 5 tạ long nhãn của gia đình anh buộc phải bán lỗ. Sau chuyến ấy, nhà anh bị thua lỗ hơn 400 triệu đồng, thành quả sau 7 năm khởi nghiệp cũng từ đó mà tiêu tan.
Vốn là một người đam mê với nghề nông, khát khao làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương, quyết vực dậy sau thua lỗ, vợ chồng anh tiếp tục đi buôn hoa quả đồng thời với việc chăn nuôi nhằm gây dựng lại sự nghiệp. Năm 2003, anh đã nghĩ phải thoát nghèo từ trồng cây ăn quả và ý định đó đã thôi thúc anh phấn đấu đi lên từ việc làm kinh tế vườn. Nghĩ là làm, năm 2004, anh mạnh dạn chuyển đổi hơn 1 sàu ruộng của gia đình cùng với việc thuê thêm 5 sào ruộng để trồng cam đường canh và các loại cây ngắn ngày khác. Sau 2 năm trồng, cam đường của bắt đầu cho quả, vụ đầu tiên thu được 70 triệu đồng. Thấy có lãi, gia đình anh đã chuyển nhượng thêm 5 sàu đất và thuê thêm 5 sào đất nữa để mở rộng diện tích trồng cây ăn quả.
Trồng cam đường canh có lãi khá cao, song năng suất và chất lượng giảm dần theo các năm. Vì vậy gia đình anh đã tiếp tục tìm hiểu, học hỏi trồng một số loại cây ăn quả mới, có chất lượng và năng suất cao, ổn định, lâu dài hơn.... Cơ duyên trở thành “tỷ phú bưởi” cũng bắt đầu từ đó. Năm 2010, anh mày mò rồi tìm hiểu qua sách báo về cách lai ghép cây, anh thử ghép mắt của 2 loại bưởi cổ với nhau, rồi tiếp tục ghép với một số giống khác. Sau nhiều tháng mày mò tập ghép mắt, ghép chồi với nhiều phương pháp ghép khác nhau, anh Chuyên đã ghép thành công giống bưởi mới. Ba năm sau, cây bắt đầu cho quả. Giống bưởi này có nhiều đặc điểm nổi bật dễ phân biệt với các giống bưởi khác như: lá to dày, có màu xanh sẫm, cành khỏe; bưởi ra quả thành từng chùm, có chùm tới 6 - 7 quả; cây trưởng thành có thể cho trên 100 quả/năm; bưởi chín muộn, lúc chín có màu vàng ươm. Đặc biệt, giống bưởi này cho chất lượng vượt trội với vị ngọt, thơm, sau khi thu hoạch có thể bảo quản từ 2 - 3 tháng... Sau khi tạo được giống bưởi có chất lượng cao hơn, cho quả sai hơn những giống bưởi khác, vợ chồng anh Chuyên quyết định vay mượn vốn để chuyển nhượng thêm ruộng trồng giống bưởi này.
Đến năm 2013, trên 400 cây bưởi của anh cho thu hoạch trên 6 nghìn quả chất lượng tốt được cung cấp ra thị trường, với giá 45 - 60 nghìn đồng/quả, thu nhập 300 triệu đồng; hơn nữa, mỗi năm gia đình anh còn xuất bán khoảng 30 nghìn cây bưởi giống với giá 40 nghìn đồng/cây. Kể từ đây, bà con trong thôn đã lấy tên anh để đặt cho giống bưởi mà anh tự lai ghép được “bưởi Đào Chuyên”. Năm 2017, giống bưởi đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận công nhận nhãn hiệu. Từ tháng 10/2018, sản phẩm “bưởi Đào Chuyên” được dán tem truy xuất nguồn gốc trước khi bán ra thị trường. Từ đó, giống bưởi này được nhiều nhiều nông dân ở khắp nơi trong cả nước biết và đến tìm hiểu, mua cây giống về trồng. Mới đây, anh đã lai tạo thêm một giống bưởi chín sớm và đang hoàn tất thủ tục để đăng ký nhãn hiệu sản phẩm.
Ngoài diện tích trồng bưởi, từ năm 2011, anh Chuyên còn trồng thêm 200 cây nhãn chín sớm, nhãn chín muộn. Năm 2013, vườn nhãn của gia đình anh cũng cho thu hoạch, vụ nhãn đầu tiên này đã đem về cho gia đình anh 100 triệu đồng. Năm 2014, tổng thu nhập năm 2014 của gia đình đạt 800 triệu đồng, trừ chi phí cho thu lãi trên 600 triệu đồng. Từ đó đến nay, vườn cây ăn trái của gia đình anh tiếp tục phát triển về quy mộ sản xuất, đảm bảo chất lượng sản phẩm, thị trường tiêu thu liên tục được mở rộng. Trong những năm tiếp theo, gia đình anh dự định chuyển toàn bộ diện tích đất trồng nhãn sang trồng bưởi chín sớm và mở rộng diện tích cây ươm để cung ứng cho thị trường, đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm, kỹ năng sản suất cho bà con trong cả nước, những người cùng chung đam mê làm giàu từ vườn cây ăn trái, nhất là giống bưởi Đào Chuyên.
Từ một nông dân đam mê, yêu thích làm nông nghiệp, khát khao làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương, anh Đào Minh Chuyên đã tự mày mò, học hỏi, từ tay trắng đi lên làm giàu cho gia đình từ vườn cây ăn trái, đặc biệt là đã sáng tạo ra giống bưởi mang tên mình và đã gặt hái được thành công. Với những nỗ lực, sáng tạo của mình trong phát triển kinh tế gia đình, những năm qua, anh Chuyên đã nhận được nhiều khen thưởng của các cấp, các ngành như: Đã được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tặng Bằng khen, được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau giảm nghèo bền vững; được nhận Bằng khen của Ban Chấp hành Tỉnh ủy vì có thành tích xuất sắc thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 5/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; được nhận Giải Nhất cuộc thi Kỹ thuật sáng tạo nhà nông toàn quốc lần thứ VII; thương hiệu “Bưởi Đào Chuyên” được chứng nhận là thương hiệu xuất sắc 3 miền.
HC