Những năm qua, các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp trong tỉnh đã khẳng định vai trò bệ đỡ cho nông dân phát triển sản xuất, qua đó thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu lao động, đóng góp quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Để tiếp sức cho các HTX nông nghiệp, Sở Nông nghiệp và Môi trường và các đơn vị đã có nhiều hoạt động khuyến khích, tạo “bệ đỡ” vững chắc cho các HTX phát triển ổn định, hiệu quả.

Trồng dưa trong nhà màng của HTX Sản xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát tại xã Tống Trân.
Hiện nay, toàn tỉnh có 759 HTX nông nghiệp, tăng 5 HTX so với năm 2024, trong đó, có 464 HTX tổ chức lại hoạt động và 295 HTX thành lập mới thu hút trên 424.400 thành viên. Doanh thu bình quân của HTX đạt khoảng 2 tỷ đồng/năm; lãi bình quân của HTX ước 260 triệu đồng/năm. Thu nhập của người lao động thường xuyên trong HTX đạt khoảng 3,5 - 8 triệu đồng/tháng. Đóng vai trò quan trọng trong thực hiện chiến lược phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn bền vững, các HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động thay đổi cách nghĩ, cách làm cho người dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần tích cực thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. Toàn tỉnh có 73 HTX nông nghiệp đang ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp, tiêu biểu là HTX Sản xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát tại xã Tống Trân trồng dưa lưới, dưa kim, dưa chuột Maya theo quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) với diện tích 10.000m2, đồng thời ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt công nghệ Israel; HTX Đầu tư sản xuất và thương mại phát triển nấm sạch Việt Tú, xã Đức Hợp áp dụng công nghệ sản xuất nấm sạch trong nhà lạnh, điều hòa nhiệt độ, có hệ thống điều khiển tưới tự động... Một số HTX đã xây dựng thương hiệu đặc sản địa phương, sản xuất theo chuỗi giá trị; liên kết sản xuất lúa giống, lúa Nhật, lúa chất lượng cao, cây màu, cây dược liệu...

HTX DVNN An Ninh (xã Phụ Dực) xây dựng vùng liên kết sản xuất gạo chất lượng cao, thành công xây dựng thương hiệu Gạo làng Giành.
Vừa qua, HTX Dịch vụ nông nghiệp An Ninh, xã Phụ Dực là một trong hai đơn vị khối kinh tế tập thể trong tỉnh vinh dự được nhận bằng khen tại Đại hội Thi đua yêu nước Liên minh HTX Việt Nam lần thứ V giai đoạn 2025 - 2030. HTX Dịch vụ nông nghiệp An Ninh đang khẳng định “sức vươn” mạnh mẽ trong phát triển nông nghiệp bền vững, mang lại nguồn thu nhập cao cho các thành viên. Từ năm 2022 đến nay, HTX đã xây dựng 2 cánh đồng liên kết sản xuất lúa hàng hóa với diện tích gần 51ha/ vụ, 309 hộ tham gia, gieo cấy lúa chất lượng cao để xây dựng thương hiệu gạo làng Giành, tiêu thụ bình quân 250 tấn gạo/năm, xây dựng hệ thống bán hàng qua các kênh và điểm bán tại Hưng Yên, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh. HTX duy trì doanh thu trên 5 tỷ đồng/năm. Bà Nguyễn Thị Mai, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX cho biết: Tổ chức liên kết sản xuất đã tạo ra sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ, an toàn thực phẩm và đủ các điều kiện tham gia cạnh tranh thương mại, thay đổi tư duy sản xuất của nông dân về thị trường và hội nhập kinh tế với chính sản phẩm nông nghiệp đồng thời tăng hiệu quả kinh tế từ 750.000 đến 1.450.000 đồng/ha so với sản xuất nông nghiệp không liên kết.
Giai đoạn 2023 - 2025, Chi cục Phát triển nông thôn đã tổ chức 116 lớp bồi dưỡng, tập huấn cho gần 7.000 lượt cán bộ quản lý HTX từ đó nâng cao kiến thức chuyên môn về quản trị HTX, quản lý tài chính. UBND tỉnh đã phân bổ 128,25 tỷ đồng hỗ trợ 12 HTX nông nghiệp đầu tư đường giao thông trục chính nội đồng, mương cứng cấp 1 loại 3 để xây dựng các vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với liên kết, tiêu thụ sản phẩm. HTX Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Bình Định (xã Bình Định) và HTX Dịch vụ nông nghiệp Điệp Nông, xã Diên Hà được hỗ trợ 16,3 tỷ đồng đầu tư cơ sở hạ tầng đồng ruộng. Trong giai đoạn này, 14 HTX được hỗ trợ đầu tư xây dựng nhà kho, xưởng sơ chế, chế biến nông sản; 27 sản phẩm OCOP của 17 HTX được hỗ trợ xây dựng thương hiệu... Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh đã cho 7 HTX nông nghiệp vay vốn ưu đãi với tổng kinh phí cho vay khoảng 16 tỷ đồng. Các cơ chế hỗ trợ đã tạo nguồn lực giúp hình thành các mô hình HTX tiêu biểu trong liên kết sản xuất, giúp HTX mở rộng dịch vụ hoạt động, nâng cao giá trị chuỗi sản xuất nông sản, tạo việc làm, tăng thu nhập cho nông dân, đóng góp quan trọng trong cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới.

Vùng liên kết sản xuất của HTX DVNN An Ninh (xã Phụ Dực).
Ông Lê Trung Cần, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh các cơ chế hỗ trợ phát triển HTX lĩnh vực nông nghiệp theo các quy định hiện hành và triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ mới theo quy định của Luật HTX năm 2023, trong đó tập trung hỗ trợ phát triển nhân rộng mô hình HTX gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, nông thôn hiện đại.