Toàn cảnh Hội nghị

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, đồng chí Đỗ Hữu Nhân, Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy nhấn mạnh: Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân. Thực hiện chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, với sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình tỉnh Hưng Yên đã thực hiện theo đúng định hướng và cơ bản đạt mục tiêu đề ra, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế -xã hội, nhất là đối với công cuộc xóa đói giảm nghèo, bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tính từ khi thực hiện Pháp lệnh Dân số đến năm 2018, số con trung bình của một người phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ giảm từ 2,32 con xuống 2,1 con, đạt mức sinh thay thế. Tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên luôn đảm bảo dưới 1%. Đến nay, dân số tỉnh Hưng Yên là 1.252.731 người, trong đó nam giới chiếm tỷ lệ trên 52%, mật độ trung bình 1.347 người/km². Toàn tỉnh có 377.582 hộ dân, trung bình 3,3 người/hộ. Tuổi thọ trung bình của Hưng Yên đạt trên 74, cao hơn tuổi thọ trung bình của cả nước.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hiện nay dân số cả nước nói chung, tỉnh Hưng Yên đã xuất hiện những đặc điểm mới và những xu hướng mới, khác biệt so với thời điểm hoạch định và thực hiện chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình. Ở tỉnh Hưng Yên, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có chiều hướng gia tăng, năm 2015 là 14,2%, tăng 5,1% so với năm 2005 (9,1%); năm 2018 tăng lên 19,6%. Tỷ số giới tính khi sinh trên địa bàn tỉnh dù đã giảm còn 117,4 bé trai/100 bé gái (năm 2018) nhưng vẫn còn cao so với mặt bằng chung của cả nước. Hưng Yên có chỉ số già hóa dân số cao so với cả nước, hiện chiếm khoảng hơn 12% dân số toàn tỉnh; tỷ lệ này cao hơn tỷ lệ người cao tuổi của cả nước. Chất lượng cuộc sống của nhân dân đã được cải thiện nhiều song vẫn còn nhiều khó khăn, thu nhập bình quân đầu người có sự chênh lệch giữa các địa phương; trên 70% dân số vẫn sống ở khu vực nông thôn. Những đặc điểm và xu hướng mới trên đã, đang và sẽ tác động mạnh đến sự phát triển bền vững của tỉnh.

Trước tình hình đó, để đánh giá đúng thực trạng công tác dân số, từ đó đề xuất các nhóm nhiệm vụ, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo nhằm phát huy những kết quả, giải quyết những vấn đề dân số đặt ra, dần chuyển đổi trọng tâm từ dân số - kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XI) về công tác dân số trong tình hình mới, Kế hoạch số 90-KH/TU ngày 05/02/2018 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy triển khai nghiên cứu đề tài khoa học Giải pháp chủ yếu trong chuyển đổi trọng tâm từ chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Để tiếp tục có những cơ sở khoa học phục vụ cho quá trình nghiên cứu đánh giá thực trạng và đề xuất các nhóm giải pháp trúng, đúng và phù hợp với thực tiễn của tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ban Chủ nhiệm đề tài hy vọng các đại biểu, các nhà khoa học, nhất là cán bộ làm công tác dân số sẽ đóng góp những ý tưởng quý báu, những ý kiến phản biện, luận bàn, kiến giải và tổ chức thực hiện một cách sâu sát, hiệu quả hơn việc chuyển đổi trọng tâm từ chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu dân số, xây dựng, phát triển con người Hưng Yên đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận các nội dung về: Thực trạng, thách thức và cơ hội trong việc thực hiện chính sách dân số trên địa bàn tỉnh. Những giải pháp chủ yếu trong việc chuyển đổi trọng tâm từ chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, trong đó nhấn mạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền; về công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, hội viên và nhân dân về dân số và phát triển; về bảo đảm an sinh cho người cao tuổi và xây dựng xã hội thích ứng với người già; về phát triển mạng lưới và nâng cao chất lượng dịch vụ dân số; về phát huy vai trò đội ngũ cán bộ dân số cơ sở trong thực hiện chính sách dân số…

Kết luận Hội thảo, đồng chí Trần Thị Thanh Thủy, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy một lần nữa nhấn mạnh: So với thời điểm hoạch định chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình (năm 1961), dân số nước ta nói chung và tỉnh Hưng Yên nói riêng đã xuất hiện những đặc điểm và những xu hướng mới, có tác động rất lớn đến sự phát triển bền vững của đất nước, của tỉnh theo cả hai hướng tích cực và tiêu cực, mang lại cả cơ hội và thách thức. Vì vậy cần có sự chuyển trọng tâm công tác dân số, từ dân số - kế hoạch hóa và gia đình sang dân số và phát triển, để giải quyết toàn diện, đồng bộ và căn bản hơn các vấn đề dân số. Nếu trước đây chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình chỉ tập trung vào một nội dung là kế hoạch hóa gia đình với mục tiêu giảm sinh thì nay, chính sách dân số mới với 6 nội dung mà Nghị quyết số 21-NQ/TW đã chỉ ra. Ngay sau Hội thảo này, đồng chí đề nghị Ban Chủ nhiệm Đề tài, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy căn cứ những ý kiến đóng góp để nghiên cứu, hoàn thiện nội dung đề tài, đồng thời Tiếp tục tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 21-NQ/TW.

HC