Ngày 10/12/1982 đánh dấu một sự kiện pháp lý quan trọng trong quá trình phát triển của luật pháp quốc tế, đó là sự ra đời của một văn kiện được coi như bản Hiến pháp của biển và đại dương, Công ước của Liên hợp quốc về luật biển (UNCLOS). Sự ra đời của UNCLOS chấm dứt một thời gian dài các mâu thuẫn, tranh cãi và căng thẳng, thậm chí hỗn loạn trên các đại dương và vùng biển trên thế giới. Từ đó về sau, các quy định của luật biển quốc tế không chỉ bao gồm UNCLOS, mà còn xoay quanh UNCLOS. Mọi sự phát triển hay diễn giải luật biển đều phải lấy UNCLOS làm trung tâm và không được trái với các quy định của Công ước. Trong bốn thập niên qua, các nước trên thế giới, ngay cả chưa phê duyệt UNCLOS 1982, đã luôn viện dẫn Công ước này khi giải quyết tranh chấp trên biển. Sự ra đời của UNCLOS đã giúp các quốc gia phân định, quản lý biển hiệu quả hơn, đồng thời cung cấp các cơ chế giải quyết xung đột một cách hiệu quả. Tọa đàm sẽ tập trung trao đổi và thảo luận về các nội dung chính:40 năm thực hiện UNCLOS - Hiến chương Liên Hợp Quốc về luật biển - 10 năm Luật Biển Việt NamvàViệt Nam - Giàu từ biển và mạnh lên từ biển.

PGS.TS. Đại sứ Nguyễn Hồng Thao, là nhà ngoại giao và chuyên gia pháp lý kỳ cựu của Việt Nam, là chuyên gia về luật pháp quốc tế chia sẻ về ý nghĩa và tầm quan trọng của UNCLOS  năm 1982.

Buổi tọa đàm có sự tham gia chia sẻ của các diễn giả:

PGS.TS. Đại sứ Nguyễn Hồng Thao, là nhà ngoại giao và chuyên gia pháp lý kỳ cựu của Việt Nam, là chuyên gia về luật pháp quốc tế, ông là người Việt Nam đầu tiên và duy nhất đến thời điểm này là thành viên Ủy ban Luật pháp quốc tế của Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2017-2021. Ngày 12-11-2021, Đại sứ Nguyễn Hồng Thao đã tái đắc cử vị trí thành viên Ủy ban Luật pháp quốc tế của Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2027; Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên Trưởng Ban Biên giới Chính phủ, là người đầu tiên ở Châu Á dịch Công ước Luật Biển 1982 của Liên hợp quốc. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách, tài liệu liên quan đến chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông; PGS.TS. Nguyễn Chu Hồi hiện là Đại biểu Quốc hội khóa XV, Đoàn ĐBQH TP.Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghề cá Việt Nam, Nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Thành viên Ban Chỉ đạo Diễn đàn Đại dương toàn cầu (GOF); Đại sứ Đặng Đình Quý, Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Nguyên Trưởng Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên Hợp quốc. Trong nhiệm kỳ công tác, Đại sứ Đặng Đình Quý đã đại diện Việt Nam thường trực trên cương vị Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021, trong đó có hai tháng làm Chủ tịch Hội đồng vào 1/2020, tháng 4/2021. Năm 2021, Đại sứ cũng sáng lập Nhóm bạn bè của Công ước LHQ năm 1982 về Luật Biển (UNCLOS) với sự tham gia của 112 nước thành viên. 

Tham gia chương trình còn có GS Carl Thayer, nhà nghiên cứu hàng đầu thế giới về Unclos 1982 cũng như Luật biển quốc tế, thuộc Đại học New South Wales, Australia. Trao đổi với Truyền hình Quốc hội Việt Nam, GS Carl Thayer cho rằng:“Điểm đặc trưng duy nhất chỉ có ở công ước Unclos, đó là nó đã thiết lập một cơ chế giải quyết tranh chấp bắt buộc. Nếu hai bên xảy ra tranh chấp, họ có thể viện dẫn UNCLOS để giải quyết tranh chấp. Và quan trọng nhất, đây là một thỏa thuận trọn gói. Có nghĩa là khi bạn đã ký vào công ước, bạn không thể lựa chọn những phần bạn muốn tham gia. Bạn phải tuân thủ tất cả các quy định. Nếu chúng ta thực sự muốn một trật tự dựa trên luật lệ, thì hãy khiến UNCLOS giống như một trọng tài và khi đưa ra một thẻ đỏ, cầu thủ phải rời khỏi sân”. 

PGS.TS. Nguyễn Chu Hồi hiện là Đại biểu Quốc hội khóa XV, Đoàn ĐBQH TP.Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghề cá Việt Nam, Nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Thành viên Ban Chỉ đạo Diễn đàn Đại dương toàn cầu (GOF) chia sẻ tại Toạ đàm. (Ảnh: TA)

Chương trình Tọa đàm “Việt Nam – Đất nước nhìn từ biển”, kỷ niệm 40 năm UNCLOSnăm1982 và 10 năm Luật biển Việt Nam 2012 sẽ được phát sóng vào 20h45 ngày 19/06/2022 trên sóng và các nền tảng số của Truyền hình Quốc hội Việt Nam, đồng thời được tiếp sóng trực tiếp bởi Đài PT- TH các tỉnh, thành phố có biển và giáp biển trên cả nước. 

Thời gian tổ chức và ghi hình Tọa đàm: 9h00 ngày 18/06/2022, tại Trường quay Tầng 8, Truyền hình Quốc hội Việt Nam, 35 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội.