Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là tín ngưỡng đặc biệt trong tâm thức của người Việt, bắt nguồn từ cội rễ văn hoá truyền thống, đồng hành cùng tiến trình lịch sử dân tộc và ngày càng có giá trị to lớn trong đời sống cộng đồng. Mỗi năm một lần, Giỗ Tổ Hùng Vương được tổ chức với nhiều hoạt động, trở thành ngày hội chung của mỗi người dân đất Việt, là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương bắt nguồn từ vùng đất cổ Phú Thọ, rồi lan tỏa ra phạm vi cả nước. Khu Di tích lịch sử Đền Hùng - tâm điểm của thực hành tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương với những hoạt động lễ - hội diễn ra trang nghiêm, thành kính tại các ngôi đền trên núi Hùng và các di tích thờ Hùng Vương ở trong tỉnh Phú Thọ, thu hút hàng triệu đồng bào cả nước, kiều bào tham gia dịp Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng hằng năm. Cả dân tộc Việt Nam đã tự ý thức về mình là có chung một nguồn gốc (đồng bào), chung mộ Tổ và ngày Giỗ Tổ đã trở thành quốc lễ để thực hành những nghi lễ thờ cúng và tưởng nhớ Vua Hùng - vị Quốc Tổ chung của cả quốc gia, dân tộc. Cứ mỗi dịp tới ngày Giỗ Tổ mồng 10 tháng 3 âm lịch, con dân đất Việt trên khắp thế giới đều hướng về ngày lễ chung toàn dân tộc - ngày lễ Giỗ Tổ Hùng Vương. Theo thời gian, niềm tự hào, lòng thành kính tri ân công đức tổ tiên ngày càng lan tỏa mạnh mẽ. Ngoài vùng đất Tổ, để tưởng nhớ công ơn các vua Hùng, các địa phương trong cả nước đều có điểm thờ Hùng Vương. Tại tỉnh Hưng Yên, có 2 di tích, lễ hội tiêu biểu, độc đáo liên quan đến tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân và đền thờ Quốc mẫu Âu Cơ.
.jpg)
Hoạt động tế lễ tại lễ hội truyền thống đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân năm 2024 ở khu phố Xích Đằng, phường Lam Sơn, thành phố Hưng YênĐền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân thuộc khu phố Xích Đằng, phường Lam Sơn (thành phố Hưng Yên). Theo văn bia lưu tại đình Cả, phường Lam Sơn, đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân có từ giữa thế kỷ 18. Vào năm 1740, chúa Trịnh Doanh cầm quân đi dẹp loạn qua khu vực Phố Hiến được Quốc Tổ Lạc Long Quân báo mộng lành rồi bách chiến bách thắng. Nhớ ơn công đức Quốc Tổ, triều đình đã cho xây dựng đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân tại khu phố Xích Đằng, phường Lam Sơn ngày nay. Năm 2018, đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân được khởi công phục dựng trên nền móng của ngôi đền cũ. Đền thờ được xây dựng trên khuôn viên đất rộng 2.850m2 gồm các hạng mục công trình: Tam quan, tả vu, đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân và hệ thống sân vườn. Các hạng mục, cấu kiện được làm bằng gỗ lim vững chắc, mang đậm dấu ấn của một công trình kiến trúc cổ truyền thống, phù hợp với làng quê vùng đồng bằng châu thổ Bắc Bộ. Năm nay, lễ hội truyền thống đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân được tổ chức trong 2 ngày, 14 và 15/4 (mồng 6 và 7/3 âm lịch). Trong lễ hội diễn ra nhiều hoạt động như: Dâng hương, tế lễ, giao lưu văn hóa, văn nghệ.
Cùng nằm trên địa bàn thành phố Hưng Yên, đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ ở thôn Tân Hưng, xã Hùng Cường có lịch sử hơn 1.000 năm tuổi. Ngôi đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ và 24 vị Quận công có công trợ giúp vua Lê Đại Hành đánh đuổi quân Tống xâm lược, đem lại thái bình cho đất nước, ấm no cho Nhân dân. Đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ được khởi công xây dựng năm 981, trùng tu vào thời Nguyễn. Hiện nay, ngôi đền vẫn còn khá nguyên vẹn và giữ được nét cổ kính hiếm có. Theo các cụ cao niên trong thôn kể lại, không ai biết lễ hội truyền thống đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ chính xác có từ khi nào, chỉ biết rằng trải qua nhiều thế kỷ với những biến cố thăng trầm, cho đến nay lễ hội vẫn tồn tại và "sâu rễ, bền gốc" nơi đây. Đồng chí Lã Văn Lưu, Chủ tịch UBND xã Hùng Cường cho biết: Trải qua những năm tháng thăng trầm lịch sử, dân làng Tân Hưng vẫn duy trì tổ chức lễ hội truyền thống đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ. Với người dân nơi đây việc được tham gia trực tiếp lễ hội, thắp nén hương dâng lên bàn thờ Quốc Mẫu Âu Cơ, người mẹ huyền thoại của dân tộc Việt Nam đã có công mở lối, đắp nền, xây dựng cơ đồ cho muôn đời con cháu là niềm vinh hạnh và tự hào. Năm nay, lễ hội truyền thống đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ được tổ chức từ ngày 14 đến 18/4 (từ ngày 6 đến 10/3 âm lịch) với nhiều hoạt động văn hóa như: Lễ dâng hương, tế lễ, rước nước, dâng sản vật, giao lưu văn nghệ, các trò chơi dân gian… Đặc biệt, trước lễ hội, Nhân dân địa phương đã đóng góp nguyên liệu để gói chiếc bánh chưng nặng 7 tấn và bánh dày nặng 3 tấn phục vụ người dân địa phương và du khách thập phương đến tham quan, tế lễ và thưởng thức.
Dịp Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay, UBND tỉnh tổ chức Liên hoan ẩm thực tỉnh Hưng Yên lần thứ I năm 2024, trong đó có hội thi gói, nấu bánh chưng, giã bánh dày. Sau hội thi, sản phẩm của các nghệ nhân sẽ vinh dự được chọn để làm lễ dâng hương, dâng bánh chưng, bánh dày tại đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân và đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ. Cùng thời điểm trong ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, trên địa bàn tỉnh, nhiều gia đình cũng chuẩn bị mâm cơm cúng tại nhà để thắp hương tri ân công đức của Vua Hùng và các bậc tiền nhân. Đây cũng là dịp để các gia đình nhắc nhở, giáo dục con cháu về lòng biết ơn với tổ tiên, gia đình, dòng họ, hình thành nên đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Tín ngưỡng ấy đã và đang trở thành điểm tựa tâm linh, giá trị văn hóa truyền thống, sợi dây kết nối bền chặt để con Lạc cháu Hồng hôm nay chung tay, góp sức gìn giữ, xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu mạnh.
Nguồn: https://baohungyen.vn