Chính vì lẽ đó, từ trước tới nay, không một Nghị quyết nào của Trung ương và của tỉnh mà không đề ra và hướng dẫn tổ chức thực hiện. Các văn kiện Đại hội Đảng gần đây nêu rõ: “tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu”. Gần đây nhất, khi nêu những nguyên nhân khách quan, chủ quan của những hạn chế, yếu kém về kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ mười (khóa XI) đã nhấn mạnh: Tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đảng nhiều mặt còn hạn chế; chưa làm thật tốt công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện và sơ kết, tổng kết,…

Mặc dù đây không phải là vấn đề mới, song vẫn làm cho mỗi tổ chức đảng, mỗi cán bộ, đảng viên chúng ta không thể không suy nghĩ. Cần phải nhìn thẳng vào thực trạng xem hạn chế, yếu kém trong tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đảng (hay đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống) của chúng ta ở chỗ nào, khâu nào và cần phải làm gì để khắc phục những yếu kém đó?

Nếu chúng ta hiểu nội dung tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đảng của các cấp ủy đảng bao gồm: tổ chức học tập, quán triệt, xây dựng chương trình (hoặc kế hoạch) hành động, tuyên truyền Nghị quyết; đôn đốc, kiểm tra thực hiện; sơ kết, tổng kết Nghị quyết, thì khâu yếu của tổ chức thực hiện Nghị quyết hiện nay của không ít tổ chức cơ sở đảng đã và đang nằm ở các lĩnh vực đó.

Không thể phủ nhận những cố gắng, tiến bộ và kết quả đạt được trong những năm qua của các cấp ủy đảng từ huyện đến cơ sở trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết ( kể cả Trung ương và của tỉnh): hình thức tổ chức quán triệt Nghị quyết đa dạng hơn; nhiều hội nghị quán triệt Nghị quyết cấp huyện, xã, báo cáo viên đã ứng dụng công nghệ thông tin trong khi truyền đạt; chương trình hành động đã được chuẩn bị và được giới thiệu trong khi tổ chức quán triệt; tuyên truyền, phổ biến nghị quyết đã được coi trọng với hình thức ngày càng phong phú hơn; việc kiểm tra Nghị quyết của cấp ủy đã gắn liền với hoạt động sơ kết, tổng kết…

Tuy nhiên, qua theo dõi và kiểm tra các đợt triển khai học tập, quán triệt Nghị quyết những năm gần đây cho thấy, việc tổ chức thực hiện Nghị quyết ở một số tổ chức cơ sở đảng trên địa bàn tỉnh vẫn còn những hạn chế, yếu kém, xin được nêu một vài hạn chế, yếu kém nổi bật:

Một là, về tổ chức quán triệt Nghị quyết của một số cấp ủy đảng cơ sở chưa khẩn trương, còn chậm so với yêu cầu, còn tư tưởng thụ động chờ đợi hướng dẫn của cấp trên (ngay cả khi nghị quyết đã ban hành rất rõ ràng, cụ thể), vì vậy dẫn đến nghị quyết này vừa mới triển khai xong thì lại chuẩn bị tổ chức quán triệt Nghị quyết mới. Điều hạn chế nữa là khi tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết, việc tổ chức thảo luận theo yêu cầu chưa thật sự được coi trọng và duy trì một cách nghiêm túc, thời gian thảo luận thường bị cắt xén hoặc tổ chức một cách hình thức.

Hai là, chương trình hành động của nhiều cấp ủy đảng tuy được xây dựng xong chuẩn bị chưa kỹ; việc thể chế hóa Nghị quyết của Đảng, chương trình hành động của tỉnh thành những nhiệm vụ, mục tiêu và giải pháp chưa cụ thể và thiết thực đối với đơn vị mình. Có một thực trạng khá phổ biến là, chương trình hành động của không ít đơn vị cấp huyện, xã có tính chất mô phỏng lại chương trình hành động của cấp trên, (đọc chương trình hành động của cấp xã na ná giống cấp huyện và chương trình hành động của cấp huyện cũng gần như chương trình hành động của tỉnh!)

 Để khắc phục hạn chế này, các cấp ủy đảng phải đổi mới nhận thức, coi việc xây dựng chương trình hành động là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu để đưa Nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống, do vậy phải khẩn trương, chủ động chỉ đạo xây dựng chương trình hành động; thật sự coi trọng dân chủ thảo luận trong tập thể lãnh đạo; đặc biệt chú trọng tới tính thực tiễn và hiệu quả trong mỗi chương trình hành động.

Ba là, công tác đôn đốc, giám sát, kiểm tra việc chấp hành Nghị quyết đáng lẽ ra đây phải là khâu mạnh nhất của cấp ủy đảng và các ban tham mưu cấp ủy, thì ngược lại trên thực tế còn thụ động, chưa duy trì thường xuyên việc đôn đốc, giám sát thực hiện, do đó công tác kiểm tra của cấp ủy chưa thực sự phát huy tác dụng mạnh mẽ.

 Sau khi học tập, quán triệt Nghị quyết, việc đôn đốc thực hiện thông thường bị xem nhẹ; tổ chức hoặc cán bộ có trách nhiệm chưa thường xuyên và kịp thời nắm bắt tình hình thực hiện Nghị quyết ở địa phương, cơ sở, vì vậy không thấy những khó khăn, vướng mắc cần phải nghiên cứu và đề xuất cách tháo gỡ; chưa nhìn thấy những nhân tố mới với cách làm hay hoặc những đơn vị làm có tính đối phó hoặc triển khai lệch lạc, chưa nghiêm túc…

Trong một nhiệm kỳ đại hội thông thường phải triển khai nhiều nghị quyết của Trung ương và tỉnh, song thử hỏi đã có bao nhiêu trong số đó đã được các cấp ủy đảng chỉ đạo kiểm tra, đánh giá. Việc kiểm tra thực hiện nghị quyết sau 01 năm hoặc sau vài năm đương nhiên là rất quan trọng, song việc đôn đốc, nắm bắt thường xuyên từ khi triển khai học tập, quán triệt, xây dựng chương trình hành động và tổ chức thực hiện nghị quyết phải được xem là nhiệm vụ cơ bản thường xuyên, không thể xem nhẹ. Điều đó là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, ủy ban kiểm tra và các ban tham mưu của cấp ủy được phân công.

Bốn là, sơ kết, tổng kết nghị quyết là một việc làm cần thiết trong lãnh đạo, chỉ đạo, song lại là khâu yếu hiện nay của nhiều cấp ủy đảng. Còn không ít cấp ủy đảng cơ sở chưa chủ động, rất “ngại” chỉ đạo sơ kết, tổng kết, chỉ làm khi có yêu cầu của cấp trên hoặc làm qua loa, đại khái, hiệu quả thấp...

Từ thực tế đó, theo chúng tôi, hàng năm các cấp ủy đảng cần rà soát các chỉ thị, nghị quyết, trên cơ sở đó tập trung chỉ đạo sơ kết, tổng kết một số nghị quyết thấy thật sự cấp bách do thực tiễn đòi hỏi, với quy mô và yêu cầu thích hợp. Việc sơ kết, tổng kết phải có trọng tâm, trọng điểm và qua sơ kết, tổng kết phải rút ra được những kinh nghiệm bổ ích từ khâu lãnh đạo, chỉ đạo đến khâu triển khai thực hiện...

Những năm tới đây, các cấp ủy đảng chúng ta phải quán triệt và tổ chức thực hiện nhiều nghị quyết của Đảng. Để nghị quyết của Đảng và của tỉnh thực sự đi vào cuộc sống, mong rằng mỗi cấp ủy đảng từ thực trạng nêu trên, liên hệ với mình để có những biện pháp tổ chức quán triệt và thực hiện nghị quyết ngày càng hiệu quả và đạt kết quả cao hơn.

Đỗ Cảnh Hưng