Hiện nay, ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh vấn đề chất thải chăn nuôi chưa được xử lý triệt để gây ô nhiễm môi trường, là nguồn lây lan dịch bệnh đối với gia súc, gia cầm và gây bức xúc trong nhân dân. Để ngành chăn nuôi phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường, năm 2017, Sở Nông nghiệp & PTNT đã xây dựng dự án “Xử lý chất thải chăn nuôi và sản xuất phân bón hữu cơ chất lượng cao phục vụ sản xuất nông nghiệp sạch tại tỉnh Hưng Yên” và được UBND tỉnh ra quyết định số 1906/QĐ-UBND ngày 05/7/2017 phê duyệt dự án với mục tiêu chuyển giao công nghệ xử lý chất thải trong chăn nuôi lợn và trâu, bò nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường đồng thời sử dụng chất thải chăn nuôi đã được xử lý để sản xuất phân bốn hữu cơ chất lượng cao phục vụ sản xuất nông nghiệp sạch cũng như nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

Từ nguồn ngân sách của tỉnh trong 02 năm từ 2017 đến 2018, Sở nông nghiệp & PTNT chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh thực hiện 33 mô hình, trong đó 18 mô hình sử dụng máy tách nước trong phân đối với chăn nuôi lợn và 15 mô hình xử dụng bể ủ phân sau hệ thống Biogas trong chăn nuôi bò tại các huyện trong tỉnh ở 03 quy mô chăn nuôi khác nhau và đạt kết quả đáng khả quan.

Công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung của dự án cũng được đẩy mạnh, như: 05 tin, bài trên Báo nông nghiệp Việt Nam, Báo Hưng Yên; 04 tin, chuyên mục trên Đài Phát thanh truyền hình Hưng Yên; phối hợp với Đài Phát thanh truyền hình Hưng Yên tổ chức thực hiện 01 bộ phim chuyên đề khoa giáo tham gia Hội thi liên hoan phim truyền hình toàn quốc lần thứ 38 tại Lâm Đồng năm 2018 đạt giải Nhì; Trung tâm Khuyến nông tham gia hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Hưng Yên lần thứ II năm 2018 đạt giải ba; tổ chức 20 lớp tập huấn chuyển giao công nghệ cho trên 800 đại biểu là các tổ chức, cá nhân chăn nuôi lợn, trâu, bò; tổ chức 06 hội nghị tham quan mô hình cho trên 300 đại biểu; đón tiếp đoàn đại biểu của các tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Bắc Ninh, Hà Nam, Hải Dương, Cao Bằng... với trên 100 người đến tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm về dự án, ngoài ra chủ mô hình cón đón tiếp trên 500 người đến tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm.

Dự án đã tư vấn, giới thiệu các tổ chức, cá nhân tham gia dự án mua, lắp đặt, vận hành 18 dây truyền tách nước trong phân, dự án hỗ trợ mỗi mô hình 25 triệu đồng để mua máy tách nước trong phân. Bên cạnh đó, Dự án đã hướng dẫn các tổ chức cá nhân  tham gia dự án lựa chọn đơn vị xây dựng 18 bể chứa chất thải trước Biogas, 18 bể sau Biogas trong chăn nuôi lợn và 15 Bể sau Biogas trong chăn nuôi bò, mỗi bể có thể tích trên 8m³, mỗi bể được dự án  hỗ trợ 4.000.000đ và 100% men vi sinh, 50% bạt che phủ để thực hiện trong 6 tháng.

Về quy trình vận hành Dự án: đối với chăn nuôi lợn, chất thải chăn nuôi không đưa thẳng vào hầm biogas mà được đưa qua bể trước biogas, máy tách phân sẽ hút chất thải từ bể trước Biogas ép, tách phân ra, phần nước còn lại cho vào bể Biogas, phân sau khi được tách ra chộn với men vi sinh ủ lại để thành phân bón hữu cơ chất lượng cao, sau đó chất thải lỏng đưa vào Biogas tiếp tục được men vi sinh lên men xử lý tiếp trong môi trường yếm khi, sau đó chẩy ra bể sau Biogas và tiếp tục được xử lý men vi sinh trước khi thải ra môi trường. Đối với chăn nuôi trâu bò, chủ yếu phân được đưa ra bể chứa sau Biogas sau đó dung men vi sinh chộn đều sau đó đậy kín dể men vi sinh hoạt động phân hủy chất thải của trâu, bò. Với quy trình trên chất thải chăn nuôi được xử lý triệt để trước khi thải ra môi trường bên cạnh đó còn tận dụng chất thải để sản xuất phân bón hữu cơ chất lượng cao thân thiện với môi trường và tăng thu nhập cho người chăn nuôi. Dự án đã được các chủ hộ tham gia dự án, các đại biểu trong và ngoài tỉnh đánh giá có hiệu quả thiết thực có khả năng nhân rộng.

Về hiệu quả kinh tế: theo dự tính với quy mô trang trại 300 đầu lợn một năm có thể cho thu hồi khoảng 54 tấn chất thải rắn, nếu đem chế biến phân hữu cơ chất lượng cao với tỷ lệ thu hồi là 65% sẽ có khoảng 35 tấn phân bón hữu cơ chất lượng cao, với giá bán hiện tại là 1.200đ/kg sẽ cho doanh thu khoảng 42 triệu đồng sau khi trừ chi phí cho lãi khoảng 20 triệu đồng, nếu trang trại có quy mô lớn trên 1.000 con thì thu nhập trên 60 triệu đồng; 2.000 lợn là 120 triệu đồng/năm.

Về hiệu quả đối với xã hội: xử lý chất thải chăn nuôi toàn diện cũng góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ngăn ngừa dịch bệnh cho gia súc và bảo vệ sức khỏe cho người dân trong vùng chăn nuôi và cộng đồng dân cư góp phần thực hiện thành công Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới.

Có thể thấy rằng, do sự đa dạng trong phương thức chăn nuôi, loài vật nuôi và điều kiện kinh tế - xã hội ở các địa phương, đòi hỏi các hộ gia đình tham gia các hoạt động chăn nuôi cần lựa chọn giải pháp xử lý chất thải chăn nuôi phù hợp, hiệu quả. Việc làm này, không những góp phần nâng cao chất lượng chăn nuôi an toàn, giảm dịch bệnh, tăng hiệu quả kinh tế, đẩm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái cho cộng đồng, hoạt động này cũng góp phần thực hiện thành công mục tiêu của Dự án xử lý chất thải chăn nuôi và sản xuất phân bón hữu cơ chất lượng cao phục vụ sản xuất nông nghiệp sạch tại tỉnh Hưng Yên đã đề ra./

Sở Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn