Hưng Yên là vùng đất địa linh - nhân kiệt, giàu truyền thống văn hiến, cách mạng; quê hương của nhiều bậc danh nhân, cán bộ lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước; quê hương đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà lãnh đạo có uy tín lớn của Đảng, suốt đời chiến đấu vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân.

Đồng chí nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm

và các đồng chí lãnh đạo tỉnh dâng hương tại Nhà tưởng niệm

Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, xã Giai Phạm (Yên Mỹ)

Đồng chí Nguyễn Văn Linh tên thật là Nguyễn Văn Cúc (khi hoạt động cách mạng thường gọi là đồng chí Mười Cúc), sinh ngày 1.7.1915, quêở thôn Yên Phú, xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ. Năm 4 tuổi đồng chí đã mồ côi cha, 10 tuổi mồ côi mẹ. Trước cảnh nước mất, nhân dân lầm than, đồng chí sớm giác ngộ cách mạng, tham gia hoạt động trong phong trào Học sinh đoàn - một tổ chức do Hội Việt Nam cách mạng thanh niên lãnh đạo tại Hải Phòng, từ năm 14 tuổi.

 

Ngày 1.5.1930, khi thực hiện nhiệm vụ rải truyền đơn tuyên truyền hoạt động cách mạng, đồng chí bị mật thám Pháp bắt; sau đó, bị kết án tù chung thân và đày ra Côn Đảo, cho dù lúc đó đồng chí mới 15 tuổi. Năm 1936, khi Mặt trận Bình dân lên nắm quyền ở chính quốc Pháp, cùng với hàng trăm tù chính trị, đồng chí được trả tự do. Trở về đất liền, đồng chí tiếp tục hoạt động cách mạng sôi nổi và được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Đầu năm 1939, đồng chí được Trung ương Đảng điều động, tăng cường cho Thành ủy Sài Gòn - Chợ Lớn. Sau đó, đồng chí được cử ra miền Trung lập lại Xứ ủy Trung kỳ. Năm 1941, trong một chuyến công tác tại Vinh (tỉnh Nghệ An), đồng chí bị địch bắt; thực dân Pháp xử tù 5 năm và đày ra Côn Đảo lần thứ hai.

 

Trải qua 2 lần bị địch bắt, với 10 năm bị giam cầm trong ngục tù của chế độ thực dân; những ngón đòn tra tấn dã man của kẻ thù tại địa ngục trần gian Côn Đảo không khuất phục được ý chí gang thép của đồng chí. Trái lại, nhà tù đã trở thành trường học đặc biệt, tôi luyện đồng chí Nguyễn Văn Linh trở thành người chiến sỹ cách mạng kiên trung, dày dạn kinh nghiệm và đầy bản lĩnh.

 

Năm 1945, Cách mạng Tháng Tám thành công, đồng chí Nguyễn Văn Linh được Trung ương Đảng phân công tham gia chiến đấu ở Nam Bộ và từ đó gắn bó cuộc đời hoạt động cách mạng với đồng bào miền Nam. Đồng chí lần lượt được Đảng giao các trọng trách: Bí thư Thành ủy Sài Gòn - Chợ Lớn, Bí thư đặc Khu ủy Sài Gòn - Gia Định, quyền Bí thư Xứ ủy Nam Bộ. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (tháng 9.1960), đồng chí được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương, được chỉ định làm Bí thư Trung ương Cục miền Nam và sau đó là Phó Bí thư Trung ương Cục miền Nam; tiếp tục lãnh đạo phong trào cách mạng miền Nam hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước - Đại thắng Mùa xuân năm 1975.

 

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, tại Đại hội IV của Đảng (tháng 12.1976), Đại hội V của Đảng (tháng 3.1982), đồng chí được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương và được Trung ương bầu vào Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng. Đồng chí được phân công giữ các chức vụ: Trưởng ban Cải tạo xã hội chủ nghĩa của Trung ương; Trưởng Ban dân vận Mặt trận Trung ương; Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam; Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; Thường trực Ban Bí thư… Giữa những năm 1980, khi là Bí thư Thành uỷ Thành phố Hồ Chí Minh, đồng chí cùng Thành uỷ mạnh dạn đổi mới một số cơ chế quản lý kinh tế; đó là những bước đột phá đầu tiên nhằm xoá bỏ cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp. Sự năng động, sáng tạo của Thành phố Hồ Chí Minh và một số ngành, địa phương đã giúp Trung ương hoạch định đường lối, chính sách cho thời kỳ đổi mới.

 

Tháng 12.1986, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng, đồng chí Nguyễn Văn Linh được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương. Thời điểm này, tình hình quốc tế đang rất phức tạp, tác động tiêu cực đến tình hình trong nước. Trước diễn biến đó, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh cùng tập thể Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương nhạy bén, chủ động, sáng tạo, kiên trì thực hiện công cuộc đổi mới. Đổi mới nhưng luôn giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. 

 

Công cuộc đổi mới, xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, chuyển sang kinh tế nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, theo định hướng xã hội chủ nghĩa do đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh cùng tập thể lãnh đạo Đảng đề ra và kiên trì thực hiện đã thu được những thành tựu quan trọng, tạo ra luồng sinh khí mới trong toàn Đảng, toàn xã hội: dân chủ, công khai, nhìn thẳng vào sự thật, nói đúng sự thật, nói đi đôi với làm, đấu tranh chống tiêu cực, làm trong sạch bộ máy các cơ quan Đảng, Nhà nước. 

 

Thắng lợi của sự nghiệp đổi mới bắt đầu từ Đại hội VI có ý nghĩa lịch sử trọng đại, đặt nền móng cho Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ tiến lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Đảng ta trân trọng đánh giá: “Suốt nhiệm kỳ Đại hội VI, với cương vị là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã cùng tập thể lãnh đạo nhạy bén, chủ động, sáng tạo, khôn khéo lái con thuyền cách mạng vượt qua những bước hiểm nghèo của thời kỳ xảy ra những biến động to lớn trên thế giới, đẩy mạnh công cuộc đổi mới và thu được những thành tựu rất quan trọng, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, cải thiện đời sống nhân dân, mở rộng quan hệ đối ngoại và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế”.

 

Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII (tháng 6.1991), đồng chí thôi giữ chức Tổng Bí thư và được cử làm Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá VII, khoá VIII. Trên cương vị Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương, đồng chí luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, theo sát từng diễn biến của cách mạng Việt Nam, tham gia nhiều ý kiến quan trọng với Đảng về những vấn đề lớn, trọng đại của đất nước.

Gần 70 năm hoạt động cách mạng liên tục, đồng chí Nguyễn Văn Linh được Đảng, Nhà nước giao phó nhiều trọng trách. Trên bất kỳ cương vị nào, đồng chí đều chứng tỏ bản lĩnh, trí tuệ của người Cộng sản ưu tú, một nhà lãnh đạo kiên định, tâm huyết, luôn nhạy bén, thể hiện được năng lực nắm bắt và tổng kết thực tiễn. Với những công lao và thành tích to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, đồng chí đã được Đảng và Nhà nước ta tặng thưởng Huân chương Sao Vàng và nhiều huân, huy chương cao quý khác. 

*

*    *

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, dù bận nhiều việc quốc gia, song đồng chí Nguyễn Văn Linh luôn hướng về quê hương Hưng Yên bằng những tình cảm và sự quan tâm sâu sắc. Trong những năm xa quê, đồng chí đã 6 lần về thăm và làm việc tại Hưng Yên. Đồng chí còn thể hiện sự quan tâm với quê hương bằng những lá thư, bức điện, những lời dặn dò động viên và thăm hỏi ân cần tới Đảng bộ và nhân dân Hưng Yên trong từng bước phát triển của quê hương. Đồng chí mong muốn, Đảng bộ và nhân dân quê nhà phát huy truyền thống cách mạng, tăng cường đoàn kết, làm tốt công tác xây dựng Đảng, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.

 

Ngày 1.1.1997, tỉnh Hưng Yên được tái lập. Tháng 11.1997, Đại hội Đảng bộ tỉnh Hưng Yên lần thứ XIV vinh dự nhận điện chúc mừng của đồng chí Nguyễn Văn Linh: "Vì lý do sức khoẻ, đáng tiếc, tôi không thể về dự Đại hội đại biểu của tỉnh được. Xin gửi lời chúc mừng Đại hội đạt kết quả tốt đẹp. Tỉnh uỷ sẽ xây dựng mọi mặt của tỉnh nhà thật tốt, đưa Hưng Yên trở thành một tỉnh mạnh của toàn quốc Việt Nam"... Nội dung bức điện vừa thể hiện lòng mong muốn, vừa là lời căn dặn của đồng chí với quê hương; đồng thời, đã và đang thôi thúc Đảng bộ, nhân dân Hưng Yên không ngừng phấn đấu, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng Hưng Yên giàu mạnh. 

 

Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và lời căn dặn của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, những năm qua, với sự nỗ lực phấn đấu, năng động và sáng tạo của Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh; sự quan tâm giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan Trung ương; sự phối hợp chia sẻ có hiệu quả của các tỉnh, thành phố trong cả nước, Hưng Yên đã đạt được những thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội.

 

Năm 1997, khi tái lập, Hưng Yên là tỉnh thuần nông, điểm xuất phát về kinh tế thấp, GDP bình quân đầu người chỉ đạt 180USD/năm, cơ sở hạ tầng chưa phát triển, hệ thống giao thông vận tải khó khăn. Ngay sau khi tái lập tỉnh, trên cơ sở đánh giá đúng đặc điểm tình hình: Là tỉnh thuần nông, diện tích nhỏ, nghèo về tài nguyên; song tỉnh lại có vị trí địa lý thuận lợi, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ, tiếp giáp với Thủ đô Hà Nội, có quốc lộ 5, quốc lộ 39 chạy qua… Do đó, Hưng Yên đã xác định khâu đột phá, đổi mới để phát triển nhanh về kinh tế, đó là: Tập trung quy hoạch các khu, cụm công nghiệp để kêu gọi thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, dịch vụ; ban hành nhiều cơ chế tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, huy động mọi nguồn lực ưu tiên xây dựng kết cấu hạ tầng, hệ thống giao thông kết nối Hưng Yên với các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Hồng, giữa các địa phương trong tỉnh, thúc đẩy giao thương kinh tế... 

 

Sau hơn 20 năm tái lập, Hưng Yên đã xây dựng được một nền tảng kinh tế - xã hội tương đối đồng bộ, vững chắc: Tăng trưởng kinh tế nhanh; cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh theo hướng công nghiệp hóa. Trước năm 1997, nông nghiệp chiếm tỷ trọng tới 60%, công nghiệp và dịch vụ chỉ chiếm 40%; đến năm 2017, cơ cấu kinh tế nông nghiệp còn dưới 11%, công nghiệp và thương mại - dịch vụ chiếm trên 89%; tỷ lệ đô thị hóa đạt 26,2%. Thu ngân sách đạt 12.015 tỷ đồng (gấp 150 lần lúc tái lập), trong đó thu nội địa đạt 8.639 tỷ đồng; kim ngạch xuất khẩu đạt 3,68 tỷ USD; tổng sản phẩm bình quân đầu người đạt 49,3 triệu đồng. Tỉnh xây dựng và được chấp thuận 11 khu công nghiệp tập trung, với quy mô 2.481,5 ha, trong đó 04 khu đã thành lập và đi vào hoạt động, tiêu biểu là Khu Công nghiệp Thăng Long II, Khu Công nghiệp Phố Nối A. Tổng số dự án đầu tư toàn tỉnh là 1.755 dự án (1.346 dự án trong nước, 409 dự án nước ngoài) với tổng số vốn đăng ký 116 nghìn tỷ đồng và gần 4 tỷ USD; toàn tỉnh có 8.830 doanh nghiệp đăng ký hoạt động, với tổng số vốn đăng ký gần 83,2 nghìn tỷ đồng; giải quyết việc làm thường xuyên cho trên 16 vạn lao động. 

 

Cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, nhất là hệ thống giao thông với các quốc lộ 5, 38, 39, đường đê tả sông Hồng, đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và tới đây sau khi hoàn thiện tuyến đường bộ nối đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình và dự án cầu Hưng Hà sẽ là điểm nhấn, tạo thuận lợi cho hoạt động giao thông trên địa bàn tỉnh và khu vực, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

 

Đối với lĩnh vực nông nghiệp, tỉnh hoàn thành dồn thửa đổi ruộng, thực hiện chuyển đổi hàng nghìn ha đất trồng lúa hiệu quả thấp sang trồng cây có giá trị, hiệu quả kinh tế cao theo hướng sản xuất hàng hóa; thu nhập bình quân trên 1 ha canh tác đạt 173,5 triệu đồng. Chương trình xây dựng nông thôn mới được tập trung đẩy mạnh. Đến nay, toàn tỉnh có 87 xã đạt chuẩn nông thôn mới, đạt 60%; bình quân đạt 17,7 tiêu chí/xã; huyện Mỹ Hào đạt các tiêu chí huyện nông thôn mới…

 

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở thường xuyên được củng cố, tăng cường; hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền các cấp được nâng lên. Việc nghiên cứu, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết của Trung ương đạt được những kết quả thiết thực, nhất là triển khai khắc phục các hạn chế sau kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Công tác dân vận và vận động quần chúng được chú trọng; kiểm tra, giám sát được tăng cường nhằm giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng, củng cố niềm tin trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, góp phần xây dựng Đảng bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh…

 

Lĩnh vực văn hóa - xã hội nhiều mặt có tiến bộ. Giáo dục và đào tạo được mở rộng về quy mô, chất lượng ngày càng được nâng cao; đến nay, toàn tỉnh có 301 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt 53,6%. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 58%, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 3,41%; tỷ lệ làng, khu phố văn hoá đạt 87%, tỷ lệ gia đình văn hoá đạt 90%. Sự nghiệp y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm đầu tư phát triển; hoàn thiện hệ thống và mạng lưới y tế cả ở 3 tuyến tỉnh, huyện và xã; tỷ lệ xã đạt chuẩn quốc gia về y tế 98%, người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 83,84%. Thực hiện tốt công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sỹ, gia đình chính sách, người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn. Công tác quốc phòng, quân sự địa phương được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển.

*

*    *

 

Để tỏ lòng tri ân của quê hương Hưng Yên đối với công lao, đóng góp của đồng chí Nguyễn Văn Linh; tỉnh Hưng Yên đã xây dựng nhiều công trình quan trọng mang tên đồng chí như: Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh; 3 trường học ở xã Giai Phạm gồm: Trường mầm non, trường tiểu học, trường trung học cơ sở, Quảng trường và tuyến đường trục chính của thành phố Hưng Yên mang tên Nguyễn Văn Linh… Đặc biệt, được sự quan tâm của Trung ương, tỉnh đã xây dựng Khu lưu niệm Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh ngay trên khu đất xưa của gia đình tại thôn Yên Phú, xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ. Đây là công trình có tầm vóc và ý nghĩa lớn, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hưng Yên. Khu lưu niệm khánh thành ngày 17.9.2004, đến năm 2015 được nâng cấp, tu bổ, với diện tích trên 4.600 m2, bao gồm các hạng mục: Nhà tưởng niệm, nhà trưng bày lưu niệm, nhà sắp lễ; khu mộ thân phụ, thân mẫu đồng chí Nguyễn Văn Linh và hệ thống cảnh quan cây xanh… Về tổng thể, công trình được xây dựng theo kiểu kiến trúc truyền thống, hài hòa với không gian, cảnh quan làng quê vùng đồng bằng Bắc Bộ.  

Khu lưu niệm Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh tại xã Giai Phạm (Yên Mỹ)

Tại Nhà tưởng niệm, trong số những hiện vật được trưng bày, tiêu biểu có bức đại tự “Hưng quốc an dân” cùng đôi câu đối do Giáo sư, Anh hùng Lao động Vũ Khiêu kính đề, khẳng định những công lao, cống hiến nổi bật của đồng chí Nguyễn Văn Linh với đất nước, dân tộc cũng như thể hiện tình cảm của nhân dân đối với đồng chí:

 

“Chí mạnh, tâm hùng, chỉ đạo nhân dân cùng đổi mới

Hương bay, khói tỏa, nhớ ơn lãnh tụ đã nhìn xa”

 

Nhà trưng bày lưu niệm với hơn 120 tài liệu, hiện vật giới thiệu thân thế, sự nghiệp của đồng chí, theo 4 chủ đề: Quê hương đồng chí Nguyễn Văn Linh; Đồng chí Nguyễn Văn Linh với cách mạng Việt Nam; Đồng chí Nguyễn Văn Linh với gia đình, quê hương, nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế; Những tình cảm của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với đồng chí Nguyễn Văn Linh.

 

Hơn 13 năm kể từ khi hoàn thành, Khu lưu niệm đã trở thành địa chỉ lịch sử, văn hóa, tâm linh đón các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhân dân và du khách thập phương về dâng hương, tưởng nhớ. Từ những giá trị quý báu đó, Khu lưu niệm Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 3375/QĐ-BVHTTDL ngày 6.9.2017.

 

Để tỏ lòng tri ân đối với công lao, đóng góp của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân tỉnh Hưng Yên nguyện tiếp tục nỗ lực khắc phục khó khăn, phát huy truyền thống đoàn kết thống nhất, đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, quyết tâm xây dựng Hưng Yên trở thành “tỉnh mạnh của toàn quốc Việt Nam”, như mong muốn của đồng chí lúc sinh thời. Chúng ta nguyện tiếp tục giữ gìn, phát huy ý nghĩa và giá trị văn hoá của Khu lưu niệm, để tấm gương “tận trung với nước, tận hiếu với dân” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà lãnh đạo kiên định, sáng tạo của Đảng, người con ưu tú của quê hương Hưng Yên mãi sáng ngời cho các thế hệ hôm nay và mai sau học tập noi theo.

Nguồn: baohungyen.vn