Nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, thực thi, bảo vệ pháp luật

Trong đời sống xã hội, pháp luật có vai trò quan trọng đặc biệt, vừa là công cụ quản lý nhà nước hữu hiệu, vừa tạo hành lang pháp lý an toàn, tin cậy, thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với việc không ngừng xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đưa pháp luật vào cuộc sống trở thành yêu cầu cấp thiết, cần được thực hiện thường xuyên, liên tục và hiệu quả với nhiều hình thức, biện pháp phù hợp.

Sau 5 năm thực hiện Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11/2013 – 9/11/2018), các cấp ủy đảng, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh Hưng Yên đã có nhiều cách thức lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng và thực hiện có hiệu quả việc tuân thủ, thực thi và bảo vệ pháp luật. Hàng năm, Ủy ban nhân dân tỉnh đều chỉ đạo các sở, ngành như: Công thương, Tư pháp, Lao động - Thương binh - Xã hội, Khoa học - Công nghệ, Văn hóa - Thể thao - Du lịch, Bảo hiểm xã hội tỉnh... tổ chức các hội nghị, đối thoại để tuyên truyền pháp luật đến các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh, góp phần thực hiện tốt công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Các cơ quan, đơn vị, địa phương còn lựa chọn nội dung thiết thực đến phạm vi quản lý, lĩnh vực hoạt động, công tác phù hợp với đặc thù từng cơ quan, đơn vị, địa phương mình để triển khai thực hiện. Trong đó chú trọng các văn bản liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích và nghĩa vụ của các cá nhân, tổ chức trong đời sống dân sự, kinh tế; thông tin về pháp luật và thi hành pháp luật trong những lĩnh vực như: an toàn giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm; bảo vệ người tiêu dùng; giải quyết các tranh chấp về đất đai, khiếu nại, tố cáo…

Với chức năng, nhiệm vụ là ngành thành viên Ban Chỉ đạo phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ luôn coi trọng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tới cán bộ, đảng viên và nhân dân. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã tích cực, chủ động tham mưu giúp Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến và tổ chức thực hiện Hiến pháp, các bộ luật và luật. Chủ động tham mưu thẩm định nội dung các chương trình, đề án nhằm thể chế hóa và triển khai thực hiện các luật, bộ luật trên địa bàn tỉnh. Tích cực phối hợp với các sở, ngành trong tỉnh, nhất là Sở Tư pháp, kịp thời chỉ đạo, định hướng công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa - xã hội, quốc phòng an ninh trên địa bàn tỉnh bằng nhiều hình thức như: hội nghị giao ban báo chí hàng tháng; hội nghị triển khai hoạt động công tác thông tin đối ngoại trên địa bàn tỉnh. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã tích cực tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo, đôn đốc các cấp, các ngành đã triển khai Chỉ thị số 05 - CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với các cuộc vận động, phong trào thi đua, nhất là việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị của tỉnh.

Thực hiện các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; đồng thời hướng dẫn các địa phương, cơ quan, đơn vị xây dựng kế hoạch tuyên truyền, tổ chức, triển khai, thực hiện. Bên cạnh đó, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy luôn cung cấp thông tin, tư liệu, tài liệu cho đội ngũ báo cáo viên và định hướng các cơ quan báo, đài trong tỉnh làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền các luật, nhất là những luật mới có hiệu lực thi hành đến cán bộ, đảng viên và nhân dân thông qua các hội nghị báo cáo viên hàng tháng, Bản tin Thông báo nội bộ (phát hành trên 39.000 cuốn/tháng), Trang thông tin điện tử của Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ (đã đăng tải trên 1.000 văn bản về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước với khoảng gần 14 triệu lượt người truy cập). Đặc biệt, thông qua đội ngũ báo cáo viên từ tỉnh tới cơ sở, hệ thống Ban Tuyên giáo đã thường xuyên, kịp thời định hướng thông tin tuyên truyền sát, đúng với quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Hằng năm, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy luôn có kế hoạch kiểm tra, giám sát công tác tuyên giáo, trong đó có nội dung kiểm tra việc tuyên truyền, thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với các huyện, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy, từ đó nâng cao hiệu quả việc xây dựng, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật tại địa phương, cơ quan, đơn vị.

Thông qua công tác chỉ đạo, định hướng và trực tiếp tổ chức tuyên truyền, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy nói riêng, hệ thống tuyên giáo các cấp trên địa bàn tỉnh đã góp phần tạo sự chuyển biến trong nhận thức của các cấp, các ngành, các tổ chức và nhân dân về vị trí, vai trò và ý nghĩa của Hiến pháp, pháp luật trong quản lý nhà nước, đời sống xã hội, đặc biệt trong việc xác lập trách nhiệm của Nhà nước và xã hội, tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền cơ bản của công dân. Ngành Tuyên giáo của tỉnh đã nỗ lực nâng cao hiệu quả công tác giáo dục cán bộ, công chức, viên chức và người dân ý thức tự học tập, tìm hiểu để nâng cao hiểu biết pháp luật, tôn trọng, chấp hành pháp luật và bảo vệ pháp luật vì đó chính là tôn trọng và bảo vệ chính mình, góp phần duy trì xã hội trong trật tự, bảo vệ lợi ích của đất nước, của cộng đồng và của chính mỗi người dân, góp phần xây dựng và củng cố các giá trị văn hóa pháp lý truyền thống, phù hợp với xu hướng phát triển của thời đại và những chuẩn mực quốc tế trong cuộc sống xã hội.

Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh vẫn bộc lộ một số hạn chế cần tập trung khắc phục trong thời gian tới như: việc triển khai hưởng ứng Ngày Pháp luật cần tránh hình thức, đi vào thực chất; cần tạo hiệu ứng, sức lan tỏa từ các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật sâu rộng, tạo sự chuyển biến căn bản trong ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật và phong trào toàn dân tích cực, chủ động học tập, tìm hiểu pháp luật, để không chỉ trong ngày 09/11 mà cả 365 ngày trong năm mọi tổ chức, cá nhân đều tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật.

Để góp phần nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, thực thi, bảo vệ pháp luật, ý thức tuân thủ pháp luật, góp phần xây dựng nhà nước liêm chính, hành động, kỷ cương, sáng tạo, hiệu quả; xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, các cấp, các ngành cần thực hiện có hiệu quả một số một số nội dung sau:

Thứ nhất, về nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật, các cơ quan thông tin đại chúng, các sở, ngành, đoàn thể, nhất là Sở Tư pháp cần gắn việc cung cấp đầy đủ, tiện lợi các dịch vụ pháp lý hỗ trợ các tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình để người dân cảm nhận được ý nghĩa, lợi ích, tác dụng thiết thực của Ngày Pháp luật, từ đó hăng hái tham gia.

Thứ ba, đối với mỗi cán bộ, công chức, viên chức phải xác định rõ Ngày Pháp luật là đợt sinh hoạt chính trị, chuyên môn rộng lớn để mỗi người tự tìm hiểu, nắm bắt, cập nhật những kiến thức pháp luật mới, bồi dưỡng và nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tăng cường trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu thực thi công vụ trong nền hành chính phục vụ nhân dân.Thứ hai, đối với các sở, ngành, địa phương phải tăng cường kiểm tra, giám sát để pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh, thống nhất; góp phần cải thiện các chỉ số về tính minh bạch, công khai, dễ tiếp cận, dễ thực hiện trong xây dựng, phổ biến giáo dục và thực thi pháp luật. Kịp thời phát hiện, nhân rộng những mô hình hay; phát hiện những vướng mắc, bất cập từ thực tiễn thực thi pháp luật để kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh của địa phương, chỉ số hiệu quả cải cách hành chính... của tỉnh.

Thứ tư, tiếp tục thực hiện tốt Đề án trang bị sách cho cơ sở theo Đề án của Ban Bí thư Trung ương Đảng từ năm 2011, thiết thực góp phần nâng cao kiến thức, trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cơ sở, giúp cho cán bộ, đảng viên và nhân dân tiếp cận, tìm hiểu và vận dụng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống.

Thứ năm, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tiếp tục phối hợp với các sở, ngành địa phương đổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức tuyên truyền, trong đó đẩy mạnh hình thức tuyên truyền miệng; kịp thời chỉ đạo, định hướng hoạt động đối với các quan truyền thông trên địa bàn tỉnh, góp phần đắc lực trong tuyên truyền phát triển kinh tế, xã hội, giải quyết các vấn đề bức xúc của nhân dân.

Cách đây 67 năm, ngày 9/11/1946 đã trở thành lịch sử, ngày đánh dấu mốc son trong lịch sử lập pháp của Việt Nam - đây chính là ngày mà Quốc hội nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ban hành bản Hiến pháp năm 1946 – đạo luật cơ bản đầu tiên, một “tài sản” đặc biệt của Nhà nước ta. Sau 66 năm, ngày 9/11 lại được khẳng định giá trị, khi chính thức được ghi nhận trong luật bởi sáng kiến và sự tham mưu của Ngành Tư pháp về “Ngày Pháp luật Việt Nam.

Tháng 6/2012, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Luật số 14/2012/QH13 - Luật Phổ biến giáo dục pháp luật. Luật này chính thức có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2013. Luật Phổ biến giáo dục pháp luật ra đời đã quy định và khẳng định hơn nữa quyền được thông tin về pháp luật và trách nhiệm tìm hiểu, học tập pháp luật của công dân; nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và các điều kiện bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Tại Điều 8 của Luật quy định: Ngày 09/11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mục đích của ngày này là nhằm tôn vinh Hiến pháp và pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật đối với cán bộ, công chức, viên chức, nhân dân và doanh nhân.