Bàn giao tro cốt người dân tử vong do dịch COVID-19 cho người thân của họ. (Ảnh minh họa: Công Mạo/TTXVN)

Việt Nam đã mất hơn 23.200 đồng bào vì đại dịch COVID-19, có lẽ chưa bao giờ người nằm xuống vì dịch bệnh lại nhiều như thế. Các chính sách hỗ trợ nhân văn được ban hành kịp thời đã phần nào sẻ chia những mất mát, đau thương với thân nhân những người tử vong vì COVID-19. 

Cùng vượt qua thương đau

Là địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của đợt dịch COVID-19 thứ 4, số người tử vong vì CODI-19 của Thành phố Hồ Chí Minh chiếm tới 74% số người tử vong trên cả nước. Nhớ lại những ngày đầu và giữa tháng Tám, trong thời điểm dịch căng thẳng nhất, mỗi ngày số người tử vong tăng lên, những mất mát, đau thương cứ ngày càng nhiều thêm.

Không thể ở bên người thân trong những giây phút cuối khiến thân nhân những người tử vong do COVID-19 lại càng đau đớn hơn. Vào thời điểm ấy, quyết định hỗ trợ mai táng của Thành phố Hồ Chí Minh đã kịp thời được ban hành.

Ngày 7/8, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh đã thông báo thành phố sẽ hỗ trợ toàn bộ chi phí mai táng đối với bệnh nhân tử vong do COVID-19. Chế độ, thủ tục hỏa táng cho mỗi bệnh nhân COVID-19 tử vong dù có người thân hay không đều được thực hiện đúng theo các quy định.

Mức hỗ trợ trên sẽ được trích từ ngân sách với số tiền 17,4 triệu đồng cho mỗi ca tử vong để thực hiện toàn bộ chi phí hậu sự, từ tẩm liệm, vận chuyển, hỏa thiêu đến việc giao tro cốt cho người thân.

Bên cạnh đó, thành phố còn có chính sách hỗ trợ bổ sung 2,5 triệu đồng/lượt hỏa táng đối với người có công, hộ nghèo, đảng viên có Huy hiệu 40 tuổi Đảng trở lên…; hỗ trợ 1,5 triệu đồng/lượt hỏa táng với đối tượng hưu trí, hộ cận nghèo, người dân có hộ khẩu tại thành phố Hồ Chí Minh và miễn phí hỏa táng trẻ từ 6 tuổi trở xuống có hộ khẩu hoặc tạm trú.

Chia sẻ trong buổi thông báo quyết định của thành phố, ông Nguyễn Toàn Thắng khẳng định việc có người thân qua đời là chuyện đau buồn đối với mọi gia đình, trên tinh thần "nghĩa tử là nghĩa tận" thành phố cố gắng lo công tác mai táng chu toàn và trang nghiêm nhất cho người dân.

Chính sách hỗ trợ mai táng được ban hành kịp thời và nhân văn đã khiến những gia đình có người thân qua đời vì COVID-19 xúc động và được sẻ chia mất mát. Và không chỉ ở thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh phía Nam có số người tử vong vì COVID-19 cũng đã ban hành chính sách hỗ trợ chi phí mai táng, mức hỗ trợ căn cứ theo Nghị định 20/2021/NĐ-CP, tương đương tối thiểu 50 lần mức chuẩn trợ giúp xã hội.

Tại Bình Dương, mỗi trường hợp tử vong vì COVID-19 được hỗ trợ 20 triệu đồng chi phí mai táng. Đối với bệnh nhân mắc COVID-19 tử vong là công nhân lao động đã được Liên đoàn lao động tỉnh Bình Dương và doanh nghiệp hỗ trợ thì sẽ được chi thêm 10 triệu đồng. Những trường hợp tử vong không được cơ quan, tổ chức nào hỗ trợ sẽ được hỗ trợ 30 triệu đồng từ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh.

Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương cũng tạo điều kiện cho các trường hợp có hoàn cảnh khó khăn hoặc các trường hợp chưa liên lạc được với người nhà thì người bệnh COVID-19 tử vong vẫn được hỏa táng ngay và lưu trữ tro cốt trang nghiêm.

Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai cũng có quyết định hỗ trợ 18 triệu đồng cho các gia đình tự tổ chức mai táng. Trường hợp cơ quan, tổ chức, cá nhân tổ chức mai táng nhưng không có thân nhân thì được hỗ trợ chi phí mai táng theo chi phí thực tế nhưng không vượt quá 18 triệu đồng.

Đến nay, hầu hết các địa phương đều đã kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ chi phí mai táng cho những người dân không may tử vong vì COVID-19. Các tổ chức chính trị-xã hội cũng đã kịp thời động viên, chia sẻ và hỗ trợ cho thân nhân những người tử vong do COVID-19.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã ban hành chính sách hỗ trợ đoàn viên, người lao động (tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp có đóng kinh phí công đoàn) tử vong do COVID-19 thì thân nhân của người lao động sẽ được hỗ trợ 5 triệu đồng/người tử vong và tặng sổ tiết kiệm 10-20 triệu đồng/cháu cho con của đoàn viên bị mồ côi cha mẹ do COVID-19.

Chăm lo những người bơ vơ vì đại dịch

Song song với những chính sách lo cho người đã ra đi vì COVID-19, các địa phương, các tổ chức xã hội đang chung tay chăm lo cho những hoàn cảnh bơ vơ vì mất đi người thân, người chăm sóc vì COVID-19. Đó là những trẻ em mồ côi, những người già neo đơn mất đi người chăm sóc  vì COVID-19... Đây là những chính sách dài hơi cần được xây dựng cụ thể và toàn diện.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hồ Chí Minh Tô Thị Bích Châu thăm hỏi và tặng quà cho các em mồ côi vì COVID-19 tại quận 4. (Ảnh: Thu Hương/TTXVN)

Theo số liệu của Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh, địa phương này có 2.151 trẻ em mồ côi cha, mẹ vì COVID-19 và gần 400 người cao tuổi sống neo đơn do mất con, mất người trực tiếp nuôi dưỡng, lâm vào hoàn cảnh khó khăn... Thành phố Hồ Chí Minh đang xây dựng chính sách hỗ trợ trị giá hơn 26 tỷ đồng cho những đối tượng này.

Đối với người cao tuổi neo đơn có con, người trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng tử vong do COVID-19 sẽ được hỗ trợ từ 480.000-1.000.000 đồng/người/tháng, tùy hoàn cảnh. Ngoài ra, người cao tuổi neo đơn còn được cấp thẻo bảo hiểm y tế miễn phí, thẻ miễn phí đi lại phương tiện công cộng, vé vào cửa các khu vui chơi, giải trí, câu lạc bộ thể dục thể thao...

Đối với trẻ em mồ côi do dịch COVID-19, Thành phố Hồ Chí Minh dự kiến hỗ trợ 2 mức 480.000/tháng và 800.000 đồng/tháng đến năm 18 tuổi tùy vào hoàn cảnh của từng em. Các em cũng được miễn học phí, cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, cấp thẻ miễn phí khi đi lại bằng phương tiện cộng cộng, vé vào cửa các khu vui chơi giải trí, văn hóa, văn nghệ; tham gia các câu lạc bộ, thể dục thể thao, các lớp năng khiếu và các dịch vụ có thu phí...

Theo số liệu của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, cả nước có 2.532 trẻ em mồ côi (trong đó 81 trẻ em mồ côi cả cha lẫn mẹ vì COVID-19) thì chỉ riêng Thành phố Hồ Chí Minh đã có 2.151 trẻ em. Do đó, các chính sách hỗ trợ của Thành phố Hồ Chí Minh đối với trẻ em mồ côi lại càng trở nên cấp bách và quan trọng hơn bao giờ hết.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hồ Chí Minh Tô Thị Bích Châu cho biết bên cạnh các gói do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ, Mặt trận tiếp tục triển khai chương trình "Thành phố nghĩa tình-Kết nối yêu thương" trên ứng dụng an sinh và triển khai chương trình chăm lo từ "Quỹ vì người nghèo" để hỗ trợ các gia đình khó khăn. Đối với trẻ em mồ côi, Hội Liên hiệp phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh sẽ có giải pháp hỗ trợ cho các cháu.

Thời gian qua, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã chủ động các chính sách hỗ trợ liên quan đến trẻ em, đặc biệt là trẻ em mồ côi vì COVID-19. Riêng Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam hỗ trợ các cháu mồ côi 5 triệu đồng, các cháu mồ côi cả cha lẫn mẹ được tặng sổ tiết kiệm 20 triệu đồng.

Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết ngoài các chính sách đã có, các tổ chức chính trị-xã hội, đoàn thể đã vận động hỗ trợ các cháu tương đối tốt, trường hợp xấu nhất mới đưa vào cơ sở bảo trợ xã hội.

“Phương châm của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội là vận động để tất cả các cháu đều có mái ấm gia đình, đều có người thân đỡ đầu. Hiện nay cả 81 em mồ côi cả cha và mẹ đều được sống với người thân, trong trường hợp không có người thân chúng tôi và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam sẽ tìm mẹ đỡ đầu cho các cháu. Trường hợp xấu nhất mới đưa vào các trung tâm bảo trợ xã hội," Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho hay.

Bên cạnh những chính sách của Nhà nước thì lúc này rất cần sự chung tay, góp sức của cộng đồng để sự hỗ trợ cho trẻ em mồ côi, người già neo đơn được toàn hiện và dài hơi hơn. Khoảng trống tình cảm và nỗi âu lo đời thường của những hoàn cảnh bơ vơ vì COVID-19 sẽ được lấp đầy nhờ sự chăm sóc tận tình, ấm áp của cộng đồng và sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước./.